Tri ân những “người thầy đặc biệt”

Với những người phạm tội khi mới vào Trại thường có tâm lý rất hoang mang, lo sợ. Để giúp họ ổn định tinh thần, cán bộ, chiến sĩ (CBCS) của Trại tạm giam nói chung, cán bộ quản giáo nói riêng phải gần gũi, động viên và tiến hành các biện pháp quản lý, giáo dục, cảm hóa phù hợp là việc làm rất quan trọng, giúp cho các can, phạm nhân yên tâm cải tạo, sớm được trở về với xã hội, đoàn tụ với gia đình. Không những phải tìm hiểu kỹ hồ sơ của từng phạm nhân, mà còn phải quan sát, tìm hiểu họ từ những biểu hiện nhỏ nhất. Cả một hành trình dài với những khó khăn, vất vả, lặng thầm, bằng tình thương, lương tâm và trách nhiệm, các “thầy giáo đặc biệt” bền bỉ, miệt mài, đánh thức mầm thiện trong những con người lầm lỗi.

Nguyễn Thị Diệu M. (37 tuổi, ở xã Nghĩa Trung, huyện Tư Nghĩa) vì hám lợi, nghe theo lời rủ rê, M. đã bỏ bê công việc, lao vào lô đề cờ bạc để rồi nợ nần chồng chất… Khi vào trại, M. luôn trong trạng thái lo sợ, hoảng loạn khi nghe tin các chủ nợ đã siết hết tài sản của gia đình mà vẫn chưa hết nợ. Và nhất là khi nghe tin chồng của mình đã lên Trại yêu cầu xác nhận hồ sơ để làm thủ tục ly hôn thì M. hoàn toàn suy sụp. Suốt ngày M. chỉ biết khóc vì ân hận và không chịu ăn, uống gì… Nắm được tình hình, Đại úy Nguyễn Thị Kim Nga, cán bộ quản giáo thuộc Phân trại quản lý phạm nhân đã thường xuyên gần gũi, an ủi, động viên, nhờ đó, M. đã dần hồi tỉnh, an tâm cải tạo để mong sớm được hưởng chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước.

Đại úy Nga tâm sự: Tuy là phạm nhân song họ vẫn là con người, vẫn còn cái tốt, còn tình người và những điều hướng thiện, lúc này họ rất cần đến bàn tay chia sẻ để họ nắm lấy, vì vậy, cán bộ quản giáo phải nắm hoàn cảnh, tâm sinh lý của từng đối tượng, có biện pháp tác động phù hợp, chỉ ra cho họ thấy hậu quả và tác hại của tội lỗi do mình gây ra; đồng thời tuyên truyền, giáo dục về chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước để họ nhận thức, ăn năn hối cải.

Đại úy Nguyễn Thị Kim Nga – cán bộ Đội quản giáo Phân trại quản lý phạm nhân tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho can, phạm nhân

Không chỉ là người thực thi pháp luật, CBCS quản giáo còn là người thầy dạy về đạo đức và giá trị của cuộc sống, định hướng cho phạm nhân tìm lối hoàn lương. Với những trường hợp phạm nhân có hoàn cảnh éo le, đặc biệt khó khăn hoặc ốm đau, các anh đã “đóng vai” như những người thân, thường xuyên gần gũi, động viên. Có lần, trong dịp công tác tại đây, tôi đã thật sự xúc động chứng kiến Đại úy Nguyễn Tuấn Anh – cán bộ Đội quản giáo bón từng thìa cháo, từng ngụm nước cho phạm nhân Trần Văn M. bằng tuổi cha mình bị ốm, dù biết M. đang mang trong mình căn bệnh hiểm nghèo, dễ lây lan… Và rồi là hình ảnh của Đại úy Trịnh Thị Ngọc Thương – Cán bộ y tế của Trại cùng ngồi với phạm nhân, hướng dẫn cặn kẽ cho một phạm nhân nữ bằng tuổi mẹ mình cách phòng, chống các căn bệnh nguy hiểm…

Đại úy Trịnh Thị Ngọc Thương – Cán bộ Đội y tế hướng dẫn cho phạm nhân cách phòng, chống HIV/AIDS

Thiếu tá Nguyễn Thị Trung, Phó Đội trưởng Đội quản giáo chia sẻ: Để thực hiện tốt nhiệm vụ, bên cạnh việc thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về chế độ quản lý, giam giữ phạm nhân, chúng tôi dành nhiều thời gian để tìm hiểu kỹ tâm sinh lý, nhân thân, hoàn cảnh cụ thể của từng can, phạm nhân… từ đó áp dụng các hình thức, phương pháp giáo dục phù hợp. Bên cạnh việc giáo dục về tư tưởng, các quy định của pháp luật, chúng tôi còn hướng dẫn, tổ chức cho phạm nhân lao động, tăng gia sản xuất, tổ chức các hoạt động văn hóa, vui chơi, giải trí… Qua đó, giúp họ tìm lại giá trị đích thực của lao động, nhanh chóng ổn định tư tưởng, tự giác cải tạo, hướng thiện làm lại cuộc đời.

Hướng dẫn cho phạm nhân lao động sản xuất

Không khỏi chạnh lòng khi nghe những “người thầy đặc biệt” này trải lòng về sự hy sinh những giây phút riêng tư trong cuộc sống đời thường. Nhiều ngày lễ, Tết, thậm chí là khi gia đình có công việc song các anh, các chị đành phải “cáo vắng” vì phải trực để thực hiện nhiệm vụ đã được phân công... Sự đền đáp cho công sức của các anh, các chị chính là những con người lầm lỡ được trở về với nẻo thiện.

Thượng tá Thới Văn Lực, Phó Giám thị Trại tạm giam chia sẻ: Làm công tác quản lý, cải tạo phạm nhân nếu chỉ có tinh thần vượt khó, chịu đựng gian khổ thì chưa đủ. Nếu không có cái tâm, không có lòng nhiệt huyết và tình người thì có lẽ không làm nổi. Bởi quản lý, giáo dục phạm nhân là một nghề đặc thù, mang đầy tính nhân văn. Không chỉ thực thi pháp luật mà còn tìm cách khơi dậy mầm thiện và phải bằng tình thương và lòng nhân ái mới cảm hóa được những mảnh đời từng lầm lỗi.

Và cuộc sống, sinh hoạt của các can, phạm nhân đã không lạnh lẽo sau song sắt trại giam, Ban Giám thị cùng đội ngũ CBCS Trại tạm giam, Công an tỉnh Quảng Ngãi - “Những người thầy đặc biệt” đã luôn cố gắng kiến tạo môi trường thật ấm áp tình người. Nhân kỷ niệm 41 năm “Ngày nhà giáo Việt Nam” (20/11/1982 – 20/11/2023) xin gửi lời tri ân đến những “người thầy đặc biệt” – những đồng chí, đồng đội yêu quý của tôi đã và đang làm công tác quản giáo luôn mạnh khỏe, hạnh phúc, không ngừng rèn luyện nâng cao năng lực, giữ vững bản lĩnh, tiếp tục đổi mới sáng tạo trong công tác quản lý, giáo dục, cảm hóa phạm nhân./.