Hiểm nguy từ đàn gia súc nuôi thả rông
Hiện nay, dọc theo tuyến đường Quốc lộ 24 và các tuyến đường liên huyện, xã, thôn trên địa bàn huyện miền núi Ba Tơ, không ít gặp những đàn gia súc (trâu, bò…) nuôi thả rông. Dù vậy, nhiều người dân vẫn không nhận thức được những nguy hiểm, đặc biệt là vấn đề an toàn giao thông đường bộ. Hệ lụy là gia súc vẫn “tung tăng” trên khắp nẻo đường. Không biết từ bao giờ, có một quy tắc mà người đi đường buộc phải thực hiện, đó là nhường “quyền ưu tiên” cho gia súc ngang nhiên đi giữa đường.
Trên tuyến đường Quốc lộ 24 và các tuyến đường liên xã, cảnh những đàn gia súc đua nhau gặm cỏ ngay ven đường không phải điều xa lạ. Tại khu vực này, mỗi khi đàn gia súc “diễu hành” qua là phương tiện phải giảm tốc độ đột ngột để nhường đường, gây nguy hiểm cho các phương tiện tham gia thao thông. Các cơ quan chức năng nên có các biện pháp để chấm dứt tình trạng này. Tuy chưa có thống kê tai nạn giao thông do gia súc gây ra, nhưng trên thực tế những vụ việc này đã xảy ra và trở thành nỗi lo của người tham gia giao thông. Bởi khi xảy ra tai nạn, thiệt thòi vẫn là người đi đường.
Ngoài ra, tình trạng nuôi gia súc thả rông tràn lan còn gây thiệt hại tài sản của người khác như: phá rẫy cây keo, hoa màu, cây trồng khác... vô tình làm cho tình làng nghĩa xóm bị suy giảm, gây mất đoàn kết trong cộng đồng dân cư. Tại các cuộc họp thôn, tổ dân phố, khu dân cư nhân dân cũng có nhiều ý kiến đề nghị các giải pháp ngăn chặn tình trạng này, nhưng vẫn tồn tại, phổ biến tại nhiều cộng đồng khu dân cư, ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển chung của cộng đồng.
Mặc dù pháp luật đã có quy định về việc người dẫn dắt súc vật khi đi trên đường bộ phải có các biện pháp bảo đảm an toàn giao thông, nhưng thực trạng là các chủ vật nuôi không biết hoặc có biết nhưng không tuân thủ quy định. Trong nhiều văn bản pháp lý hiện hành đã có những quy định xử phạt rất rõ ràng, ngay trong khoản 1, 2, 3 Điều 32 Luật trật tự an toàn giao thông đường bộ có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2025 đã có quy định: Người điều khiển, dẫn dắt vật nuôi, điều khiển xe vật nuôi kéo đi trên đường bộ phải cho vật nuôi đi sát mép đường bên phải; trường hợp cần cho vật nuôi đi ngang qua đường thì phải quan sát và chỉ được đi qua đường khi có đủ điều kiện an toàn; không được gây cản trở cho người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ khác; không được điều khiển, dẫn dắt vật nuôi, điều khiển xe vật nuôi kéo đi vào làn đường dành cho xe cơ giới; không được thả vật nuôi trên đường bộ.
Riêng đối với những trường hợp súc vật thả rông gây tai nạn, pháp luật hiện hành đã có quy định xử phạt, hướng xử lý trong khoản 2 Điều 10 Nghị định 46/2016/NĐ-CP; Điều 603 Bộ luật Dân sự năm 2015 của Quốc hội; Điều 128 Bộ luật Hình sự năm 2015… khá rõ ràng. Theo đó, trong trường hợp chủ gia súc thả gia súc hoặc dẫn dắt gia súc đi trên đường gây tai nạn giao thông chết người, người chủ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vô ý làm chết người. Theo quy định tại Điều 128 Chương XIV Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017), khung xử lý thấp nhất là phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ 1 - 5 năm. Trường hợp vô ý làm chết hai người trở lên thì bị phạt tù từ 3 - 10 năm, đồng thời chịu trách nhiệm bồi thường theo Bộ luật Dân sự.
Như vậy, về nguyên tắc, khi súc vật gây thiệt hại về tính mạng, sức khỏe và tài sản cho các chủ thể dân sự thì chủ sở hữu, người chiếm hữu, sử dụng súc vật bị suy đoán có lỗi trong quản lý phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Thế nhưng, việc xử phạt hành chính về lĩnh vực này ở một số địa phương rất khó khăn, và hầu như các cơ quan chức năng cũng ít xử phạt trường hợp thả rông trâu, bò trên đường. Do vậy, cơ quan quản lý nhà nước cần phải quyết liệt, xử lý nghiêm đối với chủ gia súc để thả rông trên đường để đem lại trật tự, an toàn giao thông trên các tuyến đường.
Phạm Thảo
