Thượng tôn pháp luật trong khiếu nại, tố cáo
Khiếu nại, tố cáo là một trong những quyền cơ bản của công dân, được Hiến pháp và pháp luật Việt Nam ghi nhận, bảo đảm thực hiện. Hiến pháp năm 2013 quy định: Mọi người có quyền khiếu nại, tố cáo với cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền về những việc làm trái pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền phải tiếp nhận, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Người bị thiệt hại có quyền được bồi thường về vật chất, tinh thần và phục hồi danh dự theo quy định của pháp luật. Đây là cơ sở hiến định khẳng định rõ quyền dân chủ của nhân dân trong việc giám sát hoạt động của bộ máy nhà nước.
Luật Khiếu nại năm 2011 và Luật Tố cáo năm 2018 đã cụ thể hóa quy định của Hiến pháp, xác định quyền, nghĩa vụ của người khiếu nại, tố cáo cũng như trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Đồng thời, pháp luật cũng quy định nghiêm cấm các hành vi lợi dụng quyền khiếu nại, tố cáo để vu khống, bịa đặt, xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác; gây mất an ninh, trật tự; cản trở hoạt động của cơ quan, tổ chức; khiếu nại, tố cáo sai sự thật nhằm mục đích xấu. Người vi phạm tùy tính chất, mức độ sẽ bị xử lý theo quy định tại Luật Xử lý vi phạm hành chính, Bộ luật Hình sự hoặc các văn bản pháp luật có liên quan.
Mọi chủ thể trong xã hội, từ công dân đến cơ quan nhà nước, tổ chức, cá nhân, đều phải đặt mình trong khuôn khổ pháp luật, không ai được phép đứng trên hay đứng ngoài pháp luật:
- Công dân khi thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo phải trung thực, khách quan, cung cấp thông tin chính xác và có trách nhiệm chấp hành quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận xử lý tố cáo đã có hiệu lực.
- Cơ quan nhà nước, cán bộ, công chức có trách nhiệm tiếp nhận, xem xét, giải quyết kịp thời, đúng thẩm quyền, công khai, minh bạch, khách quan; tuyệt đối không được né tránh, bao che sai phạm hoặc gây khó khăn cho người dân.
- Các tổ chức, cá nhân liên quan cũng phải có nghĩa vụ phối hợp, cung cấp thông tin, tài liệu khi được yêu cầu, đồng thời nghiêm túc thực hiện các quyết định, kết luận đã có hiệu lực pháp luật. Đây không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là biểu hiện của tinh thần thượng tôn pháp luật và ý thức công dân.
Thực hiện đúng pháp luật về khiếu nại, tố cáo là cách thức để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bản thân; đồng thời, góp phần giữ vững kỷ cương, trật tự xã hội, bảo đảm sự phát triển ổn định, bền vững của đất nước.
Tuân thủ pháp luật trong khiếu nại, tố cáo không chỉ là quyền lợi và nghĩa vụ của công dân mà còn là chuẩn mực để khẳng định rằng trong xã hội dân chủ, văn minh, mọi hành vi đều phải được điều chỉnh bởi pháp luật, mọi người đều phải sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật./.
Ánh Dương
